Żarówki LED stają się dominującym typem oświetlenia. Wpłyną na niższe zużycie prądu przy zachowaniu wysokiego komfortu świetlnego. Żeby jednak uzyskać pożądany efekt, muszą być właściwie dobrane do potrzeb urządzeń oświetleniowych. Na co zwrócić uwagę przy zakupie żarówek LED i na co wpływają poszczególne parametry. Zanim wybierzesz się do sklepu, zapoznaj się z kompendium wiedzy o żarówkach LED.

Spis treści:

1. Dlaczego warto wybrać żarówki LED?
2. Co wziąć pod uwagę przy zakupie żarówek LED?
3. Jakie żarówki LED są dobre?
4. Jak porównać tradycyjne żarówki i żarówki LED?
5. Jakie żarówki LED są najlepsze do nauki i czytania?
6. Jakie żarówki LED sprawdzą się na zewnątrz?
7. Jak wybrać żarówki LED do domu?

Dlaczego warto wybrać żarówki LED?

W żarówkach LED zastosowano nowocześniejszą technologię, w porównaniu do tradycyjnych żarówek z żarzącym się drucianym włóknem. Znajduje się w nich chip półprzewodnikowy i dioda elektroluminescencyjna. Z takiej techniki wynikają następujące korzyści:

• niskie zapotrzebowanie energetyczne - żarówki LED zużywają około 10-20% energii wykorzystywanej przez te tradycyjne,
• niska temperatura - podczas wytwarzania światła powstaje znacznie mniej temperatury jako produktu ubocznego,
• długa żywotność - konstrukcje LED wytrzymują kilka razy dłużej od tradycyjnych żarówek,
• zróżnicowane barwy światła - możesz wybrać nie tylko temperaturę barwową żarówki, ale także kolor emitowanego światła i intensywność.

Po czym poznać żarówkę LED?

Żarówki ledowe z reguły są opisane na opakowaniu właśnie symbolem LED. Będą wyróżniały się także niewielką mocą do 15 W. Sama żarówka nie ma charakterystycznego żarnika widocznego przez klosz. W czasie pracy znacznie mniej się nagrzewa.

Co wziąć pod uwagę przy zakupie żarówek LED?

Przed zakupem określ rodzaj żarówki LED jej parametry oraz zapotrzebowanie w danym pomieszczeniu. Pod uwagę weź następujące kwestie:

• zastosowanie żarówki,
• rodzaj gwintu,
• moc i intensywność strumienia światła,
• klasa energooszczędności,
• barwa światła,
• zabezpieczenia,
• inne dodatkowe cechy.

Do czego żarówka LED ma Ci służyć?

Żarówki LED możesz wykorzystać do akcesoriów oświetleniowych w budynku, sprzętów domowych lub urządzeń zasilanych akumulatorem. Posłużą jako oświetlenie główne lub dodatkowe, a także specjalistyczne. Niektóre żarówki i taśmy LED wykorzystasz do tworzenia dekoracji świetlnych. Opcji jest sporo, dlatego na początek określ ich zastosowanie.

Jakiej barwy powinna być żarówka LED?

Temperaturę barwową żarówki dobierz do charakteru pomieszczenia. Żarówki E27 LED o barwie ciepłej (do 3000 K) sprawdzą się w pomieszczeniach wypoczynkowych. Barwa zimna (ponad 5000 K) będzie odpowiednia do pomieszczeń dziennych, warsztatów i magazynów. Przy uniwersalnych zastosowaniach możesz wybrać żarówki neutralne emitujące białe światło (3500 - 4500 K).

Lepsza zimna barwa żarówek LED czy ciepła?

Temperatura barwy światła zależy od zastosowania żarówek LED. W pomieszczeniach wypoczynkowych lepiej zastosować żarówki emitujące ciepłe żółte światło tymczasem w pomieszczeniach biurowych, kuchniach i łazienkach sprawdzi się zimne niebieskie oświetlenie. W razie wątpliwości możesz zastosować białe światło neutralnych żarówek.

Jak jasne i mocne światło powinna dawać żarówka LED?

Jasność świetlną żarówki dopasuj do potrzeb miejsca, w którym się znajdzie. Zadbaj o komfort świetlny, jednak nie zapominaj o ekonomii i zużyciu prądu. Jeśli wymieniasz klasyczne żarówki na LED, weź pod uwagę wytworzony przez nie strumień świetlny.

Jak dobrać moc i jasność żarówki LED?
Moc żarówki i jasność strumienia światła dobierz do miejsca oraz urządzenia oświetleniowego. W żarówkach LED 1 W przekłada się na około 80 - 100 lumenów. Żarówka LED G9 i inna o mocy 5 W wytwarza tyle promieni świetlnych, co klasyczna żarówka o mocy 40 W. Takie proste przeliczenia, które ułatwią wymianę klasycznych żarówek na LED, znajdziesz też na opakowaniu.

Jaki strumień świetlny powinna mieć żarówka LED?

Najbardziej ekonomiczne i żywotne żarówki wytwarzają promień świetlny o intensywności od 500 do 800 lumenów. W małych lampkach biurkowych i oświetleniu dodatkowym wystarczą żarówki do 300 lm. Jeśli potrzebujesz mocnego światła, wybierz żarówki dające ponad 1000 lm.

Jaki kąt świecenia w żarówce LED będzie najlepszy?

Kąt świecenia żarówki LED zależy od rodzaju oświetlenia, do którego chcesz ją zastosować. W przypadku głównego oświetlenia i lamp sufitowych, gdzie wymagane jest duże rozproszenie, sprawdzą się akcesoria o kącie świecenia od 180 do nawet 360 stopni. Z kolei przy oświetleniu kierunkowym i punktowym wystarczą żarówki o małym rozproszeniu do 90 stopni.

Współczynnik oddawania barw (CRI/Ra)

Współczynnik CRI określa to, jak precyzyjnie ludzkie oko odbiera kolory przy oświetleniu daną żarówką, w porównaniu do oświetlenia promieniami słonecznymi. Współczynnik na poziomie 100 CRI to oddawanie barw przy świetle dziennym, a każdy niższy parametr dążący do 0 oznacza gorszą jakość. Dobre żarówki mają ten współczynnik na poziomie 70 - 80 CRI.

Rodzaj gwintu

Rodzaj gwintu to typ konstrukcji odpowiedzialnej za mocowanie żarówki w akcesorium świetlnym. Ten parametr odczytasz ze starej żarówki lub lampy, w której chcesz ją zamontować. Najczęściej stosowane są wkręcane żarówki E14 i E27, a także wsuwane G9 i bagnetowe MR16.

Czy można założyć żarówki LED do zwykłych lamp?

Tak, żarówki LED można zamontować do akcesoriów oświetleniowych, w których wcześniej były tradycyjne żarówki. Musisz jedynie dopasować rodzaj gwintu i moc przeliczoną z tradycyjnych żarówek. Problem z zastąpieniem tradycyjnych żarówek akcesoriami w technologii LED możesz mieć w przypadku niektórych specjalistycznych urządzeń i maszyn, a także reflektorów samochodowych.

Pobór mocy i klasa energetyczna

Przy wyborze akcesoriów świetlnych spore znaczenie ma to, ile prądu zużywa żarówka. Pobór mocy możesz obliczyć, analizując moc żarówki LED i szacunkowy czas świecenia. Klasa energetyczna określa energooszczędność w porównaniu z produktami o podobnych parametrach. Symbolizują ją litery alfabetu. Wcześniej występujące w kolejności oznaczają lepszą klasę od późniejszych.

Prognozowana żywotność żarówki

Żywotność żarówki oznacza średni czas, jaki sprzęt pozostaje funkcjonalny. Podawana jest w godzinach pracy lub ilości cykli włączenia i wyłączenia. Żarówki pozostają żywotne około 15000 do 50000 godzin.

Stopień ochrony żarówki

Stopień ochrony IP informuje o poziomie zabezpieczenia przed zapyleniem i wilgocią. Jego wartość ma szczególne znaczenie w łazience (minimalne IP20) i na zewnątrz (IP44). Poziom ochrony żarówki musi mieć wartość równą lub niższą od poziomu urządzenia świetlnego.

Certyfikaty bezpieczeństwa

Żarówki powinny mieć przyznane certyfikaty CE. Produkty nimi oznaczone przeszły pozytywnie testy bezpieczeństwa i jakości. W związku z tym są zgodne z przepisami UE i dopuszczane do obrotu na obszarze wspólnoty.

Wymiary żarówki - czy zmieści się w oprawie?

Wiele żarówek LED w specyfikacji ma też wskazane wymiary. Podawana jest najczęściej jedynie długość i szerokość. To ułatwi ocenę, czy dana żarówka zmieści się do klosza i nie będzie z niego wystawała.

Jakie żarówki LED są dobre?

Dobre żarówki to te pochodzące od sprawdzonych i renomowanych producentów. Takie z pewnością uzyskają parametry wskazane na opakowaniu i w specyfikacji technicznej. Wybieraj też żarówki bezpieczne, z certyfikatem CE, a także sprzedawane w sprawdzonych sklepach i hurtowniach.

Jak porównać tradycyjne żarówki i żarówki LED?

Porównanie tradycyjnych żarówek do LED najlepiej widać przy ocenie zużycia energii. Jak przeliczyć wat w żarówkach LED? Nowoczesna żarówka LED potrzebuje około 1/5 energii zużywanej przez tradycyjne żarówki do uzyskania podobnej jasności. Tradycyjne żarówki o mocy 100 W uzyskują około 1500 lm, czyli tyle, co żarówki 15 W LEDy. Na dodatek żywotność LED to średnio 20000 godzin, a klasyczne żarówki wytrzymują około 2000 godzin pracy.

Jakie żarówki LED są najlepsze do nauki i czytania?

Do czytania najlepiej sprawdzają się żarówki LED o mocy około 5 W. Takie dają światło o jasności 400-450 lm. Mocniejsze okażą się zbyt jasne i mogą mieć szkodliwy wpływ na wzrok. Do czytania warto zastosować żarówki kierunkowe o niewielkim kącie świecenia.

Jakie żarówki LED sprawdzą się na zewnątrz?

Oświetlenie zewnętrzne ledowe powinno wyróżniać się dobrym zabezpieczeniem przed czynnikami zewnętrznymi. Przede wszystkim powinno być zabezpieczone przed wilgocią i zapyleniem (IP). Warto zadbać też o dobrą odporność na uszkodzenia mechaniczne osłon i lamp. Na zewnątrz świetnie sprawdzi się więcej akcesoriów emitujących mniejszy strumień światła.

Przy oświetleniu zewnętrznym zwróć uwagę na kąt świecenia. Oświetlenie ścieżki, parkingu lub oczka wodnego może być mocniej rozproszone. Jeśli jednak wybierasz lampy mające podświetlać bryłę budynku, bramę wjazdową lub konkretne miejsce, wybierz żarówki o wąskim strumieniu światła.

Jak wybrać żarówki LED do domu?

Dobrze dobrana żarówka LED ma zapewniać odpowiedni komfort świetlny, a także stanowić dekorację. Dla uzyskania najlepszych efektów musisz dopasować indywidualnie akcesoria świetlne do potrzeb pomieszczeń.

Jakie żarówki LED do łazienki?

Żarówki w łazience powinny dysponować dużą mocą, dzięki czemu prowadzenie zabiegów pielęgnacyjnych okaże się łatwiejsze. Najskuteczniejsze będą akcesoria emitujące rozproszony strumień światła. W łazience duże znaczenie może mieć wysoki współczynnik oddawania barw (CRI/Ra).

Jakie żarówki LED do pokojów?

W pokojach dziennych i salonie zastosuj żarówki emitujące uniwersalne białe światło. Pokoje dzienne pełnią różne funkcje, dlatego takie oświetlenie będzie optymalne. Do głównych lamp sufitowych zastosuj mocne akcesoria o rozproszonym strumieniu światła. W kąciku czytelniczym zastosuj pojedynczą żarówkę oświetlenia kierunkowego o mocy do 5 W.

Jakie żarówki LED do kuchni?

W kuchni sprawdzą się żarówki o zimnej niebieskiej barwie światła. Takie promienie pobudzają i są zbliżone do naturalnych promieni słonecznych. Wybierz oświetlenie punktowe, którego strumień będziesz mógł skierować precyzyjnie w miejsce przygotowywania posiłków.

Jakie żarówki LED do sypialni?

W sypialni zastosuj żarówki emitujące ciepłe żółte światło. Dzięki nim pomieszczenie jest bardziej przytulne, a oświetlenie sprzyja wyciszeniu przed snem. W sypialni, gdzie nie zamierzasz pracować, wystarczą żarówki o mocy 5 W.

Jakie żarówki LED do jadalni?

W jadalni zastosuj żarówki LED kierunkowe, ulokowane bezpośrednio nad stołem jadalnianym. W tym pomieszczeniu ważny będzie wysoki współczynnik oddawania barw. Możesz też pozwolić sobie na nieco mocniejsze akcesoria.

Jakie żarówki LED do gabinetu?

W gabinecie odpowiednie będą żarówki emitujące światło barwowe w granicach 5000 K. Takie sprzyja koncentracji i pracy wzrokowej. Oświetlenie biurka powinno dawać około 1000 lm, co możesz uzyskać, montując dwa źródła światła.

Jakie żarówki LED do garażu?

Rodzaj żarówek LED do garażu zależy od tego, w jaki sposób korzystasz z tego pomieszczenia. Jeśli garaż służy Ci tylko do parkowania samochodu, wystarczą słabe żarówki o neutralnej barwie. Z kolei w garażu wykorzystywanym także jako warsztat, zastosuj żarówki emitujące niebieskie światło 6000 - 7000 K o intensywnym strumieniu.

Jakie żarówki LED do piwnicy?

W piwnicy masz dużą dowolność w stosowaniu żarówek LED. Jest to pomieszczenie użytkowane sporadycznie i na krótki okres. Najlepsze będą zatem żarówki o zimnej barwie światła, jednak o mocy pozwalającej na swobodne korzystanie z pomieszczenia.

Ile żarówek LED na m/2 pokoju?

Ilość zastosowanych żarówek na metr kwadratowy pokoju zależy od ich mocy i przelicza się na lm/m2. W pokojach mieszkalnych i wypoczynkowych wystarczy 200 - 400 lm na każdy m² pomieszczenia. To oznacza 1 żarówkę LED 10 W na pomieszczenie o powierzchni 4 m². W łazience, kuchni, gabinecie i miejscu pracy odpowiedni komfort świetlny zapewni ponad 500 lm na m².

Arkadiusz Mędrzak Specjalista w zakresie budownictwa i OZE. Prywatnie miłośnik ogrodnictwa.