Jaki agregat prądotwórczy wybrać?

W miejscach niedostępnych dla sieci energetycznych i w przypadku przerw w dostawach prądu pomocne będą agregaty prądotwórcze. Mnogość produktów dostępnych na rynku i ich różnorodność mogą powodować trudności przy wyborze. Na jakie cechy agregatu zwrócić uwagę? Jakie funkcje powinien mieć dobry agregat, który posłuży przez lata? W poradniku wyjaśniamy wszystkie wątpliwości.

Spis treści:

1. Jak działa agregat prądotwórczy?
2. Podstawowe rodzaje agregatów prądotwórczych
3. Gdzie i kiedy przyda się agregat prądotwórczy?
4. Jaki agregat prądotwórczy wybrać? Najważniejsze parametry.
5. Jak podłączyć agregat prądotwórczy?
6. Czy żeby używać agregatu prądotwórczego trzeba mieć uprawnienia?
7. Czy da się wyciszyć agregat prądotwórczy?
8. Jaki agregat prądotwórczy - podsumowanie

Jak działa agregat prądotwórczy?

Agregat prądotwórczy, nazywany też generatorem prądotwórczym, to urządzenie, które jest samodzielnym źródłem energii elektrycznej. Jest wyposażone w silnik spalinowy, który przetwarza energię spalania w energię mechaniczną. Silnik porusza wirnik prądnicy, który poprzez ruch obrotowy wytwarza siłę elektromotoryczną. Mechanizm przypomina nieco alternator samochodowy, jednak zasilany jest nie za pomocą paska klinowego, a bezpośrednio z wału silnika.

Prąd elektryczny jest wykorzystywany obecnie do zasilania większości narzędzi i systemów. Dostęp do sieci jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania obiektów przemysłowych. Także większość sieci domowych, jak oświetlenie, klimatyzacja czy pompy ciepła, wymagają dostępu do prądu. Mając to na uwadze, łatwo można wyobrazić sobie skutki przerwy w dostawie energii elektrycznej.

Podstawowe rodzaje agregatów prądotwórczych

Agregaty prądotwórcze to duża i mocno zróżnicowana grupa produktów. Dla ułatwienia wyboru odpowiedniego urządzenia warto podzielić je na kilka grup. Pierwszym kryterium podziału będzie rodzaj paliwa. Mamy tu do dyspozycji agregaty:

• z silnikiem benzynowym;
• z silnikiem diesla;
• z silnikiem gazowym (na LPG).

Urządzenia mogą mieć inną budowę, pozwalającą na wykorzystywanie ich do konkretnych zadań. Wymienia się tu następujące typy:

• mobilne - konstrukcja umożliwia łatwe transportowanie agregatu;
• stacjonarne - montowane na stałe najczęściej jako źródło zasilania awaryjnego;
• przeznaczone do zabudowy - jeden z typów urządzeń stacjonarnych.

Ponadto warto wspomnieć o urządzeniach, które wytwarzają prąd jedno- lub trójfazowy.

Gdzie i kiedy przyda się agregat prądotwórczy?

Odpowiednio dobrane agregaty przydają się głównie w miejscach oddalonych od sieci energetycznej. Takie urządzenia powszechnie stosuje się w budownictwie. Umożliwiają obsługę elektronarzędzi i maszyn na obiektach jeszcze niepodłączonych do sieci. Sprawdzą się także w pracach polowych na ogródkach działkowych, w sadach, czy w przemyśle drzewnym.

Drugim powszechnym zastosowaniem generatorów prądotwórczych jest budowa instalacji zasilania awaryjnego. Zapewniają w nich dostęp do prądu w przypadku awarii sieci energetycznej lub w czasie przerw w dostawach prądu. Agregaty stosowane są w zakładach przemysłowych, gdzie mają za zadanie utrzymanie funkcjonowania najważniejszych procesów. Warto wyposażyć w nie także domy jednorodzinne ulokowane w miejscach, gdzie często dochodzi do problemów z siecią.

Jaki agregat prądotwórczy wybrać? Najważniejsze parametry.

Generator prądotwórczy trzeba dobierać pod kątem potrzeb. Ułatwi to odpowiedź na kilka pytań.

Jak oszacować moc agregatu?

Moc agregatu to najważniejszy parametr, na który trzeba zwrócić uwagę przy zakupie. Pozwala określić sumę zapotrzebowania energetycznego urządzeń, które będą przez niego zasilane. Wyższa wartość umożliwia podłączenie jednocześnie większej ilości urządzeń. Generatory o mniejszej mocy sprawdzą się głównie w ogrodzie i wokół domu. Dobierając wartość mocy, trzeba odnaleźć optimum pomiędzy zapotrzebowaniem i ceną urządzenia. Generatory ponad 3000 W są wygodne, jednak droższe przy zakupie i zużywają więcej paliwa. Dlatego przede wszystkim należy policzyć zapotrzebowanie energetyczne urządzeń podłączonych do agregatu. Ułatwi to dobranie wartości potrzebnej do zasilania maszyn i utrzymanie kosztów na możliwie niskim poziomie.

Przy generatorach wybieranych na budowę trzeba określić nie tylko moc znamionową. Elektronarzędzia i spawarki pobierają więcej energii przy rozruchu, dlatego sumę ich mocy należy pomnożyć przez 1,5. Podobne obliczenia trzeba przeprowadzić dla agregatów domowych. Należy wziąć pod uwagę wszystkie urządzenia elektryczne i zsumować ich moc znamionową. Dla bezpieczeństwa poleca się dobranie generatora nieco mocniejszego niż wynik obliczenia. Wynika to z zalecenia producentów, że urządzenie powinno pracować stale na poziomie około 70% mocy. Ponadto daje to zapas w przypadku konieczności podłączenia dodatkowego odbiornika.

Jakie zasilanie do agregatu prądotwórczego?

Jak wspominaliśmy, agregaty najczęściej są wyposażone w silniki benzynowe, diesla, a także gazowe na LPG. Silniki benzynowe sprawdzają się w miejscach, gdzie zasilanie potrzebne jest tymczasowo, na przykład w przypadku awarii, a także do tymczasowych prac w ogrodzie. Są stosunkowo ciche, tanie w utrzymaniu, jednak przy długotrwałej pracy mogą ulec uszkodzeniu (dlatego ważne jest uzupełnianie oleju w agregacie)

Generator prądotwórczy z silnikiem diesla sprawdzi się na budowie i w przemyśle. Silniki te są lepiej przystosowane do długotrwałej pracy i wyróżniają się znakomitą wydajnością. Są też trwałe, a awarie zdarzają się bardzo rzadko.

Agregaty zasilane LPG to konstrukcje najmniej popularne i wykorzystywane głównie w przemyśle. Charakteryzują się stosunkowo niskimi kosztami eksloatacji i niską awaryjnością.

Agregat prądotwórczy stacjonarny czy przenośny?

Kolejne pytanie dotyczy typu konstrukcji agregatu. Urządzenia mobilne to konstrukcje stosunkowo lekkie i wyposażone w ramę ułatwiającą transport. Sprawdzają się w zadaniach realizowanych tymczasowo. Takie maszyny wykorzystuje się na budowach, przy pracach w terenie, a także drobnych zadaniach na ogródkach działkowych.

Stacjonarny agregat prądotwórczy to urządzenie przeznaczone do ustawienia w jednym konkretnym miejscu. Wykorzystywany głównie jako zasilanie awaryjne w zakładach przemysłowych i w budynkach mieszkalnych. Często lokuje się go w piwnicach budynków, gdzie nie przeszkadza, a w razie problemów z dostępem prądu będzie bardzo pomocny.

Pomocny przy wyborze, może być ranking agregatów prądotwórczych. Zebraliśmy w nim najlepiej sprzedające się urządzenia w 2023 roku wraz z ich specyfikacją.

Agregat jedno- czy trójfazowy? Jaki wybrać?

Można łatwo odpowiedzieć na to pytanie, analizując charakterystykę maszyn podłączanych do agregatu. Agregat prądotwórczy trójfazowy 400 V będzie potrzebny w miejscach, gdzie wykorzystuje się maszyny wymagające takiego prądu. Sprawdzi się przede wszystkim na budowie i w przemyśle. Choć w domu niemal wszystkie sprzęty AGD i RTV potrzebują prądu 230V, tu także lepszym rozwiązaniem będzie agregat trójfazowy. Aparatura i urządzenia zasilania rezerwowego to szeroka kategoria, dlatego zarówno agregaty jedno- jak i trójfazowe mają wiele różnych wariantów ze względu na moc.

Jakie dodatkowe funkcje powinien mieć agregat prądotwórczy?

Spośród różnych funkcji dodatkowych, w jakie są wyposażone nowoczesne agregaty prądotwórcze, warto przytoczyć dwie związane z tematem naszego poradnika. Są to:

• AVR - czyli system stabilizacji napięcia, który jest potrzebny przy zasilaniu urządzeń wrażliwych na zmiany, takich jak komputery. Agregaty wyposażone w tę funkcję warto wybrać do domu lub do zasilania miasteczka kontenerowego na budowie;
• SZR - system odpowiedzialny za automatyczne uruchomienie agregatu w przypadku braku napięcia z sieci. To kolejna cecha, którą powinny mieć generatory wykorzystywane jako zasilanie awaryjne.

Jak podłączyć agregat prądotwórczy?

Agregat prądotwórczy wykorzystywany jako zasilanie awaryjne podłącza się na kilka sposobów. Przede wszystkim należy podpiąć go do sieci, którą ma zasilać w przypadku przerwy w dostawie prądu. Potrzebne są tu przewody o odpowiednim przekroju i podpięcie do właściwego miejsca w rozdzielni. Nieco inaczej podłącza się agregaty wyposażone w systemy automatycznego uruchamiania, a inaczej włączane ręcznie. W każdym z tych przypadków schemat podłączenia powinien być dodany do agregatu.

Czy żeby używać agregatu prądotwórczego trzeba mieć uprawnienia?

Przepisy nie definiują, czy osoba obsługująca agregat musi mieć szczególne uprawnienia. Najczęściej zaleca się świadectwo kwalifikacyjne E na urządzenia elektryczne. Takie certyfikaty wystawiane są po zakończeniu kursu i pozytywnym zdaniu egzaminu UDT. Uprawnienia obowiązują przez 5 lat, a po tym czasie wymagają odnowienia. Ponadto cześć ośrodków szkoleniowych przeprowadza szkolenia tylko z obsługi agregatów, zakończone egzaminem i przyznaniem specjalnego certyfikatu.

Uprawnienia są potrzebne przede wszystkim w pracy zawodowej związanej z podłączaniem lub obsługą agregatów. W rzeczywistości osoba obsługująca agregat awaryjny w domu lub na działce z reguły nie ma żadnych szkoleń. Ważne jest jednak, żeby operator miał podstawową wiedzę z zakresu elektryki i sposobu funkcjonowania agregatów.

Czy da się wyciszyć agregat prądotwórczy?

Agregat prądotwórczy, a w zasadzie silnik, w jaki został wyposażony, w czasie pracy generuje sporo hałasu. W mieszkaniach i biurach zasilanych awaryjnie może to stanowić spory problem i pogarszać komfort pracy oraz wypoczynku. Nasuwa się zatem pytanie, czy można ograniczyć emisję hałasu agregatu?

Istnieje kilka sposób na to, żeby ograniczyć hałas emitowany przez generator prądotwórczy. Do urządzeń stacjonarnych produkowane są dodatkowe tłumiki, które wyciszają silnik, a jednocześnie nie ograniczają wydajności jego pracy. Można wykorzystać też zestawy tłumiące, które montuje się na całej obudowie agregatu. Taki zestaw tworzy zabudowę, która zatrzymuje dźwięki wewnątrz.

Jaki agregat prądotwórczy - podsumowanie

Dobór agregatu spełniającego wszystkie oczekiwania użytkowników jest trudny i trzeba na to poświęcić nieco czasu i uwagi. W poradniku omówiliśmy tylko podstawowe pojęcia z zakresu funkcjonowania i doboru agregatów prądotwórczych. Informacje będą pomocne przy wyborze i zakupie urządzenia, jednak nie wyczerpują związanego z nimi tematu.