TIM SA - wysyłamy produkty w 24h

Brak prądu w gniazdku to jedna z najczęstszych usterek domowej instalacji elektrycznej. Czasem wystarczy podnieść dźwignię wyłącznika nadprądowego, innym razem konieczna będzie wymiana spalonego gniazda lub interwencja specjalisty. W tym poradniku dowiesz się, jak szybko rozpoznać przyczynę awarii, sprawdzić, czy problem dotyczy tylko jednego pomieszczenia, oraz jak bezpiecznie przeprowadzić podstawowe naprawy. Podpowiadamy też, kiedy lepiej nie ryzykować i od razu wezwać elektryka.

Spis treści:

1. Jakie są najczęstsze przyczyny braku napięcia w gniazdku?
2. Brak napięcia tylko w jednym pomieszczeniu - co może być przyczyną?
3. Dlaczego światła działają, a gniazdka nie?
4. Jak sprawdzić, czy bezpiecznik wybił?
5. Jak naprawić gniazdko, w którym nie ma prądu?
6. Kiedy warto wezwać elektryka?

Jakie są najczęstsze przyczyny braku napięcia w gniazdku?

Brak napięcia w gniazdku może mieć wiele przyczyn. Czasem brak zasilania wynika tylko z wybicia wyłącznika nadprądowego/różnicowoprądowego w rozdzielnicy lub uszkodzenia elementu sieci domowej. Awarie mogą mieć także charakter lokalny i leżeć po stronie dostawcy lub firm obsługujących infrastrukturę energetyczną.

Awarie zewnętrzne - problemy z siecią energetyczną

Awarie lokalnych sieci energetycznych nie zdarzają się często, jednak mogą ograniczyć dostawy prądu do wielu obiektów. Przyczyną bywają z reguły problemy z infrastrukturą spowodowane awariami lub uszkodzeniem w wyniku działania czynników zewnętrznych. Wówczas bez zasilania pozostają poszczególne budynki, osiedla, a nawet całe duże dzielnice.

Usterki w domowej instalacji elektrycznej

Jeśli problem niesprawnej instalacji dotyczy zasilania w jednym lub kilku pomieszczeniach, a nawet w całym mieszkaniu, przyczyną może być usterka domowej instalacji. Wówczas prąd jest dostarczany standardowo do pozostałych pomieszczeń lub mieszkań.

Czasem brak zasilania wynika tylko z wybitego wyłącznika nadprądowego odpowiadającego za dany obwód. Powodem awarii może być też uszkodzenie nie lub poluzowanie połączenia w rozdzielnicy dla obwodu zasilającego daną grupę pomieszczeń.

W innym poradniku radzimy jak się przygotować na wypadek całkowitego braku prądu. Sprawdź: Blackout - co to jest i jak zabezpieczyć się przed brakiem prądu.

Uszkodzone lub spalone gniazdko albo przewód

Brak napięcia w pojedynczym gniazdku lub urządzeniu może sugerować uszkodzenie elementu końcowego instalacji. Weź pod uwagę taką możliwość, jeśli gniazda i łączniki nie działają tylko w jednym punkcie, a w pozostałych jest napięcie i na dodatek oświetlenie działa poprawnie. Powszechną przyczyną jest rozluźnienie mocowania przewodów lub uszkodzenie kabla doprowadzającego prąd.

Brak napięcia tylko w jednym pomieszczeniu - co może być przyczyną?

Brak napięcia w gniazdkach w jednym pomieszczeniu z reguły ma przyczynę w awarii wewnętrznej instalacji elektrycznej. Powodów może być kilka, a najłatwiej zdiagnozować następujące.

Czy wyłączył się bezpiecznik (wyłącznik nadprądowy)?

W wyniku przeciążenia lub zwarcia mogło dojść do wybicia bezpiecznika w jednym obwodzie. Często przeciążenie ma charakter jednorazowy i podniesienie bezpiecznika rozwiąże problem. Jeśli jednak wybija go ponownie, poszukaj innych przyczyn.

Poluzowane styki w puszcze lub gnieździe

W intensywnie użytkowanych instalacjach lub w przypadku przeciążenia sieci może dojść do poluzowania styku przewodu fazowego, lub neutralnego. Taka awaria dotyczy gniazd natynkowych, podtynkowych, a także instalacji w puszkach rozdzielczych.

Przewód uszkodzony mechanicznie (np. przy remoncie)

Jeśli połączenia są stabilne, przyczyną braku napięcia może być uszkodzony przewód. Często zdarzają się uszkodzenia mechaniczne, powstające przy pracach budowlanych, takich jak kucie czy wiercenie. Innym powodem jest zbyt duże jednorazowe obciążenie.

Uszkodzone lub spalone gniazdko

To najczęstsza przyczyna awarii, jeśli w pomieszczeniu część gniazdek działa, a w innych nie ma prądu. W starszych instalacjach gniazda są łączone szeregowo, zatem uszkodzenie jednego może odciąć zasilanie w kolejnym. Kluczem do rozwiązania problemu będzie wykrycie tego uszkodzonego.

Dlaczego światła działają, a gniazdka nie?

Każda cyfra w symbolu ochrony IP określa konkretny poziom zabezpieczenia. Oznaczenie stopnia ochrony składa się z symbolu IP poprzedzającego dwie cyfry:

Jeśli w danym pomieszczeniu nie ma prądu w gniazdkach, a oświetlenie działa prawidłowo, przyczyna może mieć charakter lokalny i warto szukać jej w rozdzielnicy. Instalacje elektryczne w domach, mieszkaniach, biurach i innych obiektach są podzielone na osobne obwody. Inne obwody zasilają gniazda, a inne oświetlenie, dlatego taka sytuacja jest dosyć powszechna.

Aby przywrócić zasilanie w gniazdkach, warto szukać usterki na obwodzie odpowiedzialnym za przepływ prądu do gniazd.

Jak sprawdzić, czy bezpiecznik wybił?

Żeby sprawdzić, czy wyłącznik nadprądowy nie zadziałał (nie jest „wybity”), musisz odnaleźć rozdzielnicę lub skrzynkę z bezpiecznikami. W mieszkaniach z reguły zlokalizowana jest w przedpokoju lub na klatce schodowej. W domach jednorodzinnych lokuje się ją w piwnicy lub garażu. Postępuj w następujący sposób:

1. Otwórz drzwiczki i sprawdź położenie szeregu klawiszy, odpowiedzialnych za przepływ prądu w poszczególnych obwodach. Powinny być ustawione w jednej pozycji (skierowane w górę, w pozycji ON).
2. Znajdź opuszczony bezpiecznik, ustawiony w innej pozycji, odsłaniający czerwony napis OFF.
3. Odłącz od obwodu większością urządzeń i ustaw dźwignię wyłącznika w pozycję „ON” (w górę).

Jeśli po podniesieniu bezpiecznik pozostaje w pozycji włączonej i przez obwód płynie prąd, możesz zamknąć skrzynkę. Natomiast jeśli nie da się podnieść dźwigni lub bezpiecznik ponownie się wyłącza po kilku sekundach, przyczyną może być zwarcie albo przeciążenie. Pod żadnym pozorem nie próbuj przytrzymywać bezpiecznika na siłę i poszukaj innych przyczyn lub skontaktuj się z elektrykiem.

Co zrobić, gdy z bezpiecznikami jest wszystko w porządku, a w gniazdach nadal nie ma prądu?

Jeśli po otwarciu skrzynki wszystkie bezpieczniki są włączone lub po podniesieniu wybitego w sieci nadal nie ma prądu, przyczyna problemu będzie bardziej skomplikowana. Co możesz zrobić?

1. Sprawdź główny wyłącznik prądu
   Jeśli prądu nie ma w całym obiekcie, sprawdź główny wyłącznik nadprądowy dla mieszkania, biura lub budynku. Zdarza się, że wybija go w wyniku zwarcia lub przeciążenia instalacji. (Zobacz artykuł:Jak rozpoznać przeciążenie instalacji elektrycznej?)
2. Odłącz wszystkie urządzenia z gniazd
   Powodem zwarcia może być uszkodzone urządzenie elektryczne, elektroniczne, a nawet przepalony przedłużacz czy zasilacz.
3. Ponownie załącz bezpiecznik (wyłącznik nadprądowy)
   Ustaw dźwignię wyłącznika w pozycję „ON”. Jeśli znów się wyłącza - nie próbuj go przytrzymywać na siłę.
4. Sprawdź napięcie w gniazdkach próbnikiem lub miernikiem
   Za pomocą prostego próbnika lub miernika sprawdź napięcie w gnieździe. Jego brak lub za niski poziom mogą mieć wiele przyczyn, dlatego w tym przypadku warto wezwać specjalistę.
5. Zlokalizuj działające i niedziałające gniazda
   Skontroluj, czy w mieszkaniu działają jakiekolwiek gniazda i spróbuj określić, czy problem dotyczy tylko jednego pomieszczenia, samych gniazd, czy dodatkowo oświetlenia.
6. Zwróć uwagę na układ gniazd – mogą być połączone szeregowo
   W starszych instalacjach przepalenie jednego gniazda przerywa zasilanie kolejnych. Znajdź pierwsze uszkodzone na linii.
7. Sprawdź napięcie między fazami w przypadku instalacji trójfazowej
   Brak jednej fazy może powodować, że niektóre urządzenia lub gniazda nie działają, mimo że inne są zasilane.

Jak naprawić gniazdko, w którym nie ma prądu?

Do samodzielnej naprawy gniazdka, które najczęściej jest przyczyną braku zasilania, musisz zgromadzić odpowiednie narzędzia, wybrać metodę, a także zachować odpowiednie środki bezpieczeństwa. Najważniejsza jest jednak wiedza, jak podłączyć gniazdko elektryczne i w jaki sposób przeprowadzić naprawę.

Na początek przygotuj narzędzia. Mogą być potrzebne:

• izolowany śrubokręt płaski i krzyżakowy,
• próbnik napięcia lub multimetr,
• nóż do ściągania izolacji z przewodów,
• taśma izolacyjna lub koszulki termokurczliwe,
• nowe gniazdo i przewody, jeśli stare mogą być uszkodzone,
• rękawice ochronne,
• latarkę z możliwością ustawienia na podłodze lub zawieszenia.

Przed rozpoczęciem pracy odłącz zasilanie w rozdzielnicy, opuszczając w dół właściwy bezpiecznik. Dla pewności sprawdź próbnikiem, czy w gnieździe jest napięcie. Odsuń meble, dając sobie więcej przestrzeni, a także zabezpiecz miejsce pracy przed wilgocią. Dalsze prace powinny przebiegać w następujący sposób:

1. Demontaż gniazda - odkręć śruby mocujące i delikatnie wyciągnij gniazdo z puszki.
2. Kontrola przewodów - sprawdź, czy przewody są stabilnie zamocowane i prawidłowo połączone. Często wystarczy je dokręcić, by usunąć usterkę.
3. Naprawa - wymień gniazdo i zamontuj nowe, pamiętając o przeznaczeniu konkretnych zacisków (fazowy, neutralny, ochronny). Nigdy nie należy pomijać podłączenia przewodu ochronnego (PE). To element zapewniający bezpieczeństwo – jego brak może skutkować porażeniem prądem.
4. Montaż gniazda - wsuń gniazdo do puszki i przykręć do niego panel przedni obudowy.
5. Test - włącz napięcie i sprawdź, czy gniazdo działa prawidłowo i nie ma żadnych niepokojących objawów.

Kiedy warto wezwać elektryka?

Elektryka warto wezwać, kiedy w wyniku awarii lub samodzielnie przeprowadzonej naprawy zauważysz niepokojące sygnały. Może to być:

• iskrzenie, mocne nagrzewanie gniazda lub topienie elementów konstrukcji,
• nie da się ponownie podnieść bezpiecznika,
• pomimo prawidłowego montażu w gnieździe nadal nie ma napięcia,
• przewody uległy uszkodzeniu.

Awaria gniazdka elektrycznego to poważny temat, którym powinien zająć się wykwalifikowany elektryk. Jeśli jest to kwestia przełączonej dźwigni w wyłączniku nadprądowym - sprawa jest prosta. Natomiast przy większych awariach, skorzystaj z pomocy specjalisty.

Brak prądu w gniazdku jest zjawiskiem dosyć powszechnym, zwłaszcza w starszych instalacjach. Często wystarczy szybka diagnoza i samodzielne włączenie bezpieczników, by przywrócić zasilanie. W pozostałych przypadkach warto skorzystać z pomocy elektryka z odpowiednimi uprawnieniami, który profesjonalnie usunie usterkę.

Najczęściej zadawane pytania o brak prąd w gniazdku - FAQ

Czy gniazdko może przestać działać bez wyraźnego powodu?

Tak, możliwa jest awaria gniazdka bez wyraźnych widocznych objawów jego uszkodzenia. Może to wynikać z poluzowania przewodów, zwiększenia wilgotności otoczenia czy przerwania przepływu prądu w gniazdach połączonych szeregowo. Przyczyną bywa też uszkodzenie przewodów biegnących w ścianie, do czego dochodzi podczas remontu lub w wyniku awarii.

Czy można samemu wymienić bezpiecznik automatyczny?

Tak, jednak nie zaleca się takiej wymiany osobom bez doświadczenia. Możesz samodzielnie wymienić bezpieczniki modułowe, które nie wymagają odłączania przewodów, jeśli prace wykonujesz na własnej instalacji, znając jej układ. Zgodnie z przepisami, wymiany w obiektach publicznych powinna dokonać osoba z uprawnieniami SEP1.

Jak sprawdzić, czy w gniazdku jest napięcie?

Można to zrobić za pomocą próbnika, multimetru, albo uniwersalnego testera gniazdek. Końcówkę urządzenia wystarczy wsunąć do kanału gniazda i odczytać wartość napięcia lub sugerować się światłem diody. Pod żadnym pozorem nie wolno wsuwać do kanałów żadnych drutów, metalowych przedmiotów, ani tym bardziej palców.

Arkadiusz Mędrzak Specjalista w zakresie budownictwa i odnawialnych źródeł energii. Wiedzę zdobywał na studiach z zakresu budownictwa. Jego styl tworzenia treści jest klarowny i konkretny. Pasjonują go nowoczesne rozwiązania z zakresu smart home. Wolny czas lubi spędzać w ogrodzie, przy dobrej książce czy aktywności fizycznej.