TIM SA - wysyłamy produkty w 24h

Szybkozłączki elektryczne to niewielkie urządzenia, które służą do trwałego i beznarzędziowego łączenia przewodów. Bez skręcania, bez lutownicy i bez zbędnego kombinowania. Działają najczęściej na zasadzie sprężyny lub dźwigni, ale są też inne typy. Wyjaśniamy, skąd się wzięły, jakie są ich rodzaje i gdzie oraz jak się ich używa. Podpowiemy Ci też jak dobrać odpowiedni model do Twojej instalacji!

Spis treści:

1. Kto i kiedy wymyślił szybkozłączki?
2. Dlaczego szybkozłączki są lepsze od tradycyjnego łączenia przewodów?
3. Jakie są rodzaje szybkozłączy elektrycznych?
4. Jak prawidłowo dobrać szybkozłączkę do rodzaju przewodów?
5. Czy przy instalacji szybkozłączek można się pomylić?
6. Postaw na szybkozłączki: funkcjonalność, wygoda i łatwe dopasowanie do każdej instalacji

Kto i kiedy wymyślił szybkozłączki?

Szybkozłączki w znanej nam dziś formie zostały opracowane przez firmę WAGO w latach 70. XX wieku. Pierwszym przełomem było zastosowanie technologii sprężynowej, która pozwalała łączyć przewody elektryczne bez lutowania, śrub i narzędzi. W 1977 roku WAGO opatentowało system zacisku CAGE CLAMP®, który stał się fundamentem dla dalszego rozwoju tej technologii.

Przez dekady WAGO miało monopol na kluczowe rozwiązania konstrukcyjne dzięki aktywnym patentom – przez długi czas złączki z dźwignią kojarzono wyłącznie z tą marką. Gdy ochrona patentowa wygasła (głównie w latach 2010–2020), na rynku pojawiły się alternatywy innych producentów, m.in. Simet, Elektro-Plast czy Weidmüller.

Dziś szybkozłączki są standardem branżowym – technicznie dojrzałym, bezpiecznym i przystosowanym do szybkiego montażu w niemal każdej instalacji, ale przede wszystkim są bardzo wygodne w użyciu.

Dlaczego szybkozłączki są lepsze od tradycyjnego łączenia przewodów?

Szybkozłączki eliminują większość typowych problemów montażowych i pozwalają pracować szybciej, czyściej i bezpieczniej, przewyższając tradycyjne metody łączenia przewodów. Najważniejsze, konkretne powody, dla których szybkozłączki są lepszym wyborem od tradycyjnych metod to:

• brak potrzeby stosowania narzędzi – nie trzeba skręcać przewodów, używać śrubokręta ani lutownicy. Montaż jest przez to znacznie szybszy, zwłaszcza w trudnych warunkach,
• stały docisk – sprężyna lub mechanizm dźwigniowy zapewnia równomierny, powtarzalny kontakt, niezależny od siły instalatora. Redukuje to ryzyko przegrzania, luzów i iskrzenia,
• mniejsze ryzyko błędu – konstrukcja złączki zmniejsza ryzyko źle wykonanego połączenia, co przekłada się na trwałość i bezpieczeństwo całej instalacji,
• szybki montaż i demontaż – przewód wystarczy wsunąć, ewentualnie zamknąć dźwignię. Odpięcie trwa sekundę i nie uszkadza żyły,
• obsługa różnych typów przewodów – szybkozłączki działają z drutem, linką i linką z tulejką, często umożliwiając mieszanie przekrojów w jednej złączce,
• porządek w puszce – złączki mają małe gabaryty i pozwalają zachować czytelny układ przewodów, co ułatwia późniejszy dostęp. Szybkozłączki to także łatwy serwis i mniejsze ryzyko wyrwania przewodu podczas pracy w puszce.

Jakie są rodzaje szybkozłączy elektrycznych?

Na rynku znajdziemy modele:

• jednorazowe i wielorazowego użytku,
• przezroczyste i lite,
• przeznaczone do puszek suchych,
• do zastosowań zewnętrznych (również w wersjach wodoszczelnych).

Szybkozłączki są dostępne w wielu wariantach. Różnią się nie tylko liczbą torów i zakresem obsługiwanych przewodów, ale też mechanizmem działania, wielkością czy odpornością na warunki środowiskowe.

Szybkozłączki z dźwignią (mechaniczne)

Dźwignia w tym typie szybkozłączki służy do otwierania zacisku, dzięki czemu przewód, zarówno sztywny, jak i linkowy, można wsunąć bez oporu i bez potrzeby stosowania tulejek. Po opuszczeniu dźwigni przewód zostaje solidnie zablokowany. Ten typ złączek sprawdza się wszędzie tam, gdzie przewody są często wymieniane lub serwisowane.

Szybkozłączki wciskane (push-in)

Działają na zasadzie zacisku sprężynowego, który automatycznie blokuje przewód po wsunięciu go do złączki. Najczęściej przeznaczone do sztywnych przewodów jednodrutowych, chociaż niektóre modele obsługują także linki z tulejkami. Najlepiej sprawdzają się w puszkach instalacyjnych i innych miejscach, gdzie nie przewiduje się częstego rozpinania połączenia. Cechują się bardzo kompaktową budową, szybkim montażem i niskim kosztem jednostkowym.

Szybkozłączki przelotowe (inline)

Przewody wprowadza się z przeciwnych stron, w układzie „w osi”. Dzięki temu złączka nadaje się do przedłużania kabli lub tworzenia niewidocznych połączeń w rurach, kanałach i peszlach. Występują zarówno w wersjach push-in, jak i z dźwigniami. Ich wąska, wydłużona obudowa pozwala na montaż w bardzo ograniczonej przestrzeni.

Szybkozłączki rozgałęźne

Służą do łączenia kilku przewodów w jeden punkt. Najczęściej mają wspólną szynę wewnętrzną, do której podpięte są wszystkie tory. Umożliwiają tworzenie połączeń typu „gwiazda”, np. dla przewodów neutralnych lub ochronnych w puszkach instalacyjnych. Występują w różnych konfiguracjach (3-, 4-, 5- i więcej torowe), często z kodowaniem kolorystycznym. Pozwalają uniknąć mostkowania i poprawiają przejrzystość układu.

Szybkozłączki oświetleniowe

Zaprojektowane z myślą o szybkim i bezpiecznym podłączaniu opraw oświetleniowych. Najczęściej mają dwa różne mechanizmy zaciskowe: po jednej stronie wciskany zacisk sprężynowy, po drugiej przycisk lub dźwignię zwalniającą. Umożliwiają łączenie linki z przewodem sztywnym bez potrzeby stosowania tulejek. Dzięki kompaktowej budowie i wygodzie obsługi dobrze sprawdzają się w ciasnych przestrzeniach.

Szybkozłączki miniaturowe

Złączki o maksymalnie kompaktowych wymiarach, przeznaczone do pracy w bardzo ograniczonej przestrzeni. Występują głównie w wersjach push-in, przeznaczonych do przewodów jednodrutowych. Mimo niewielkich rozmiarów zachowują pełną funkcjonalność.

Szybkozłączki do dużych przekrojów

Przeznaczone do przewodów o przekrojach rzędu 6, 10, a nawet 16 mm² – stosowanych m.in. w obwodach zasilających, rozdzielnicach, instalacjach przemysłowych czy fotowoltaice. Najczęściej wyposażone są w solidne dźwignie lub śruby zaciskowe, które umożliwiają bezpieczne i stabilne połączenie grubych żył.

Z uwagi na większe natężenie prądu, jakie obsługują, mają zwiększoną powierzchnię styków i masywniejszą konstrukcję. Często oferują też dodatkowe zabezpieczenia termiczne i lepsze parametry izolacyjne.

Szybkozłączki szynowe

Montowane na szynie DIN, przeznaczone do uporządkowanego łączenia przewodów w rozdzielnicach, szafach sterowniczych i automatyce przemysłowej. W odróżnieniu od typowych złączek instalacyjnych do puszek, ich konstrukcja jest przystosowana do montażu modułowego i pracy w układach o dużej liczbie połączeń.

Dostępne w wersjach sprężynowych, śrubowych, push-in i hybrydowych, a także w wariantach: przelotowych, rozgałęźnych, ochronnych, uziemiających i bezpiecznikowych.

Jak prawidłowo dobrać szybkozłączkę do rodzaju przewodów?

1. Określ typ przewodów, które będą łączone – czy to drut, linka czy linka z tulejką.
2. Sprawdź, czy szybkozłączka obsługuje przewody elastyczne (jeśli masz do czynienia z linkami).
3. Upewnij się, że zakres przekrojów przewodów jest zgodny z zaleceniami producenta (np. 0,2–4 mm²).
4. Upewnij się, że złączka jest przeznaczona do konkretnego materiału przewodnika, np. miedzi lub aluminium.
5. Wybierz liczbę torów (wejść na przewody) w zależności od tego, ile żył chcesz połączyć w jednym punkcie instalacji.

Jeśli wciąż nie wiesz, który dokładnie model powinieneś wybrać, na pewno pomoże Ci przegląd topowych szybkozłączek na TIM.pl!

Czy przy instalacji szybkozłączek można się pomylić?

Tak, przy instalacji szybkozłączek mogą zdarzać się błędy. Kilka najpopularniejszych to:

• niewłaściwy dobór złączki do przekroju lub typu przewodu,
• niedociśnięcie przewodu,
• zbyt głębokie lub zbyt płytkie wsunięcie żyły,
• łączenie przewodów niekompatybilnych z daną złączką.

Nie są to jednak błędy groźne ani trudne do naprawienia. Połączenie można łatwo skorygować, a szybkozłączki są zaprojektowane tak, by ich montaż był bezpieczny i intuicyjny.

Postaw na szybkozłączki: funkcjonalność, wygoda i łatwe dopasowanie do każdej instalacji

Szybkozłączki łączą łatwą i wygodną instalację z wysokim bezpieczeństwem, dzięki czemu są bardzo popularne zarówno w domowych, jak i profesjonalnych zastosowaniach. Ich montaż jest szybki, wygodny i odwracalny. To świetne rozwiązanie, gdy szanujesz swój czas i cenisz porządek, a jednocześnie chcesz mieć możliwość łatwego rozłączania i serwisu połączeń w przyszłości.

Redakcja Strefy Porad Specjaliści w dostarczaniu jakościowych treści technicznych. W swojej codziennej pracy skupiamy się na rzeczowym podejściu do tematu. Staramy się łączyć potrzeby klientów, szukających merytorycznych artykułów, a także dostarczać ciekawostek ze świata elektrotechniki tym, którzy lubią dowiedzieć się czegoś nowego.